Tegenwoordig komen er dagelijks zes post- en pakketbezorgers langs mijn deur. PostNL, DHL, UPS, DPD, Sandd en Cycloon Post, het zijn allemaal leveranciers met een hoop werknemers met busjes, auto’s en fietsen. Ze doen hetzelfde: post bezorgen. De een met meer garantie, de ander met strakkere levertijden. Het verschil in prijs is groot. Maar één postbezorger heeft een groot concurrentievoordeel ten opzichte van de andere leveranciers. PostNL hoeft, dankzij de postwet, geen BTW af te dragen over haar posttarieven,. Andere postbedrijven moeten dat wel. In dit artikel maak ik geen vergelijking voor welk postbedrijf het goedkoopste is, maar welk postbedrijf er onder de streep er het meeste aan overhoudt. De winst van de andere bedrijven worden beperkt door het moeten afdragen van BTW, en dat is krom, heel krom.

Koninklijke status

Tot 1989 was PostNL onderdeel van de PTT, beter bekend als het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie. De PTT dankt haar bestaansrecht aan de Bataafse Republiek. Die republiek, dat van 1795 tot 1806 onder de macht van Lodewijk Napoleon viel, regelde dat er één centraal postbedrijf, beter bekend als de Posterij, verantwoordelijk werd voor het leveren van post. Het verantwoordelijke ministerie van Financiën bedacht in 1810 de Postwet. De Postwet regelde dat er in alle delen van Nederland hetzelfde verzendtarief gehanteerd werd. Zo ontstond er een monopolie. In de eerste versie van de wet was bedacht dat de ontvanger de kosten voor de levering van het pakket moest betalen. Heel onhandig, want soms was de ontvanger niet thuis of kreeg de postbezorger ruzie over het onaangekondigde ontvangst van een brief waarvoor wel betaald moest worden. In 1850 bedacht het ministerie van het Koninkrijk der Nederlanden een alternatief: de postzegel. Door een postzegel te plakken had de verzender de kosten voor het versturen betaald. De eerste postzegel verscheen anderhalf jaar later in 1852.

Veertig jaar later werd de organisatie in 1893 verzelfstandigd onder de naam Administratie der Posterijen en Telegrafie. Het ministerie van Financiën bleef eindverantwoordelijk voor het bedrijf. In 1989 werd de PTT geprivatiseerd, en in 1994 ging het naar de beurs. De voornaamste aandeelhouder van de PTT bleef, tot 2008, onze overheid. Het predicaat Koninklijk bleef aan vandaag de dag aan de naam gekoppeld. De Postwet uit 1850 bleef overeind, maar werd in de loop der jaren wel gewijzigd, zoals in 2009.

Verleggen van BTW

In de wet postverkeer is in 1967 vastgelegd dat één universeel postbedrijf in de basis is vrijgesteld van BTW. De Belastingdienst bevestigd dit. Dit universele postbedrijf is PostNL. Een bedrijf dat zich de afgelopen 200 jaar bewezen heeft in het leveren van pakketjes. Dat is de achterliggende reden waarom je op de bon geen BTW terugvindt als je jouw pakketje bij de Bruna aflevert. Voor zakelijk postverkeer, dus voor bedrijven die een rechtstreeks contract afsluiten met PostNL, wordt wel gewoon BTW in rekening gebracht, omdat dit buiten het normale aanbod (briefpost, brievenbuspakket en pakketten) valt.

Ieder ander postbedrijf, zoals DHL, DPD en UPS, maar ook wederverkopers van PostNL zoals MyParcel en Sendcloud, zijn – hoe dan ook – verplicht om BTW over de verzendtarieven af te dragen, en dat maakt dat er sprake is van oneerlijke concurrentie.

Wat kost een gemiddeld pakje nu?  

Ik heb hieronder een vergelijking gemaakt van de prijzen van de drie grootste postbedrijven.

Wederverkoper Verzendmaatschappij Soort Prijs ex. BTW Prijs incl. BTW
DHL Parcel Brievenbuspakje €              3,26 €                3,95
PostNL Brievenbuspakje €              4,00 €                4,00
MyParcel PostNL Brievenbuspakje €              4,00 €                4,84
Sendcloud PostNL Brievenbuspakje €              4,10 €                4,96
Sendcloud DHL Parcel Brievenbuspakje €              4,65 €                5,63
DHL Parcel Pakket €              4,75 €                5,75
Sendcloud DHL Parcel Pakket €              5,65 €                6,84
Sendcloud DPD Home Pakket €              5,80 €                7,02
Sendcloud PostNL Pakket €              6,00 €                7,26
MyParcel PostNL Pakket €              6,05 €                7,32
PostNL Pakket €              6,75 €                6,75
DPD Classic Pakket €              8,68 €              10,50
DPD Home Pakket €              9,25 €              11,19
PostNL Postzegel €              0,91 €                0,91
MyParcel PostNL Postzegel €              0,91 €                1,10
Prijzen van afkomstig van het internet (2020, jan). Bij hoog volume kan je staffelkorting krijgen.
De prijzen kunnen in de winkel (bijvoorbeeld de Bruna) verschillen met dat van hierboven.

In het overzicht zien we dat PostNL voor particulieren niet eens zo veel duurder is dan de concurrentie. Kijk je naar DHL Parcel (dhlparcel.nl), dan zie je dat zij een euro goedkoper zijn dan PostNL, maar dat is, doordat er in dat bedrag nog BTW zit, een oneerlijke vergelijking. Want haal je de BTW er af, dan zie je dat DHL Parcel onder de streep €4,75 overhoudt en PostNL €6,75. Dat is een prijsverschil van 42%, waarvan 17% veroorzaakt wordt door de Postwet.

Oneerlijke concurrentie

We hebben gezien dat PostNL een lange geschiedenis kent, maar sinds 2008 niets meer met de overheid te maken heeft na het verkopen van alle aandelen. Wat overblijft is de Postwet uit 1810 waarin de functie van een universeel postbedrijf blijft bestaan. Zolang PostNL dat bedrijf is, zal je op je bonnetjes geen BTW terugvinden. De concurrentie heeft laten zien dat het bezorgen van de post goedkoper kan, en dat zet bij vraagtekens bij hoe efficiënt PostNL te werk gaat. Ik ben het er mee eens dat er één centraal postbedrijf moet bestaan waar wij, ook in moeilijke tijden, op kunnen vertrouwen, maar dat mag niet tegen iedere prijs gelden. PostNL is met €6,75 ten aanzien van DHL met €4,75 per pakje 70% duurder. En mijn verwachting is dan ook dat PostNL aan het einde van het jaar meer geld overhoudt dan DHL.